ΙΑΤΡΟΓΕΝΗΣ ΑΣΤΑΘΕΙΑ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗΣ ΣΤΗΛΗΣ

Η πλειοψηφία των χειρουργικών χειρισμών σε μια επέμβαση στη σπονδυλική στήλη γίνονται αποκλειστικά σε ανατομικά μόρια του ερειστικού συστήματος όπως είναι τα οστά, οι αρθρώσεις, οι δίσκοι, οι σύνδεσμοι και οι μύες. Οι χειρισμοί που γίνονται σε μόρια του νευρικού συστήματος είναι ελάχιστοι και σπάνιοι. Στόχοι των χειρουργικών χειρισμών είναι α) η αποκατάσταση της βλάβης που προϋπήρχε και ήταν η αιτία του χειρουργείου και β) η διατήρηση ή η αποκατάσταση της εμβιομηχανικής σταθερότητας της σπονδυλικής στήλης, τοπικά αλλά και συνολικά.

Οι εγχειρητικοί χειρισμοί πολλές φορές έχουν ως αποτέλεσμα άμεσες βλάβες σε μαλακά στηρικτικά ανατομικά μόρια της σπονδυλικής στήλης. Τις περισσότερες φορές γίνεται αποκατάσταση άμεσα την ώρα του χειρουργείου χωρίς συνέπειες. Δυσκολίες δημιουργούνται όταν αφαιρούνται ή τέμνονται σκληρά στηρικτικά ανατομικά μόρια τα οποία είναι δύσκολο άν όχι αδύνατο να αποκατασταθούν "επί τόπου". Στις περιπτώσεις αυτές είναι απαραίτητο να γίνουν οι απαραίτητες "χειρουργικές πράξεις" ώστε το τελικό αποτέλεσμα να μην οδηγήσει σε "ιατρογενή αστάθεια".

1. Δισκεκτομή (μεγάλου μεγέθους).
2. Αφαίρεση – καταστροφή οπίσθιας σπονδυλικής άρθρωσης.
3. Διατομή – αφαίρεση οπίσθιου ακανθο-συνδεσμικού συστήματος (εκτεταμένη).
4. Ψευδάρθρωση.
5. Άστοχη τοποθέτηση εμφυτευμάτων.

Παραδείγματα ιατρογενούς αστάθειας μετά από τοποθέτηση διασωματικών εμφυτευμάτων στην ΑΜΣΣ και στην ΟΜΣΣ

Η ιατρογενής αστάθεια συνήθως δεν εκδηλώνεται αμέσως μετά το χειρουργείο στο οποίο δημιουργήθηκε. Τα συμπτώματα αρχίζουν προοδευτικά με τοπικό πόνο ο οποίος μονιμοποιείται με την πάροδο του χρόνου ενώ απεικονιστικά εμφανίζονται και οι πρώτες αλλοιώσεις οι οποίες περιγράφονται συνήθως σαν "μετεγχειρητικές" ή "εκφυλιστικές¨.

Αντιμετώπιση: H αντιμετώπιση της ιατρογενούς αστάθειας είναι αιτιολογική, δηλ. αφού εντοπισθεί το αίτιο, θεραπεύεται χειρουργικά. Η συνηθέστερη και καλύτερη επέμβαση αποκατάστασης είναι η σταθεροποίηση, διασωματική ή οπίσθια διαυχενική.